Hôm nay 27/5, Quốc hội dành trọn một ngày để thảo luận tại hội trường về tình hình phát triển kinh tế xã hội và ngân sách nhà nước năm 2009, những tháng đầu năm 2010. Nhiều vấn đề đáng quan tâm nhất của nền kinh tế chắc chắn sẽ được đặt lên bàn nghị sự, trong đó có bội chi ngân sách.
Báo cáo bổ sung nhiệm vụ phát triển KTXH năm 2009 và 4 tháng đầu 2010 trước Quốc hội ngay trong phiên khai mạc kỳ họp, Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng đã nêu rõ, trong bối cảnh còn nhiều khó khăn song nền kinh tế vẫn tiếp tục đà phục hồi. Thu ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2009 tăng 13,4%, tương đương 52.440 tỷ đồng so với dự toán và tăng 51.690 tỷ đồng so với số ước thực hiện đã báo cáo Quốc hội. 4 tháng đầu năm tổng thu đạt gần 159 nghìn tỷ đồng, bằng 34,4% dự toán cả năm và tăng 12,8% so với cùng kỳ năm 2009; tổng chi cân đối NSNN bằng 30,1% dự toán năm, tăng 15,3% so với cùng kỳ năm 2009, bảo đảm các nhu cầu chi của NSNN.
Tuy nhiên, theo Ủy ban Kinh tế của Quốc hội thì năm 2009 bội chi NSNN vẫn ở mức cao (115.900 tỷ đồng, bằng 6,9% GDP); nợ Chính phủ bằng 41,9% GDP (số báo cáo tại kỳ họp thứ 6 là khoảng 40% GDP). Theo Ủy ban này, mặc dù vẫn trong giới hạn an toàn cho phép, nhưng về số tuyệt đối là rất lớn.
Trong các kiến nghị mà Ủy ban Kinh tế đưa ra, rất đáng lưu ý là vấn đề tiết kiệm chi ngân sách. Theo Ủy ban Kinh tế, tới đây cần rà soát các chính sách để tính toán hết các khoản thu, chi, bảo đảm thứ tự ưu tiên phấn đấu giảm bội chi ngân sách xuống dưới mức đã được Quốc hội quyết định (của năm 2010 là 6,2% GDP). Xây dựng kế hoạch cân đối ngân sách trung hạn để sớm giảm bội chi ngân sách xuống dưới 5% GDP trong những năm tiếp theo, bảo đảm dư nợ Chính phủ trong giới hạn an toàn.
Đây cũng chính là vấn đề mà nhiều Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đặt ra khi thảo luận tại tổ về tình hình phát triển KTXH. Đành rằng thu NSNN đạt cao hơn dự kiến là nỗ lực lớn song, thu nhiều mà bội chi vẫn lớn thì rất đáng lo ngại. Trước đó, tại phiên họp thứ 30 của UBTVQH, Bộ trưởng Tài chính Vũ Văn Ninh cho rằng mức bội chi 6,9% GDP năm 2009 (tương ứng 115.900 tỷ đồng), mới đảm bảo trả được nợ, nếu không ở mức này thì việc trả nợ sẽ gặp khó khăn.
Trong điều kiện mức dư nợ Chính phủ và dư nợ quốc gia ở mức cao (gần 42% GDP), dự trữ tài chính và dự phòng NSNN còn mỏng, thì hai Dự án được trình ra Quốc hội kỳ này cũng là nỗi lo lớn của ĐBQH cũng như cử tri cả nước. Đó là dự án Đường cao tốc Hà Nội, TP Hồ Chí Minh dự kiến sẽ “ngốn” 56 tỷ USD, còn Đồ án quy hoạch xây dựng thủ đô Hà Nội cũng trông chờ vào nguồn vốn từ quỹ đất và cả NSNN. “NSNN sẽ quá sức chịu đựng” là nhận định chung của nhiều ĐBQH.
Thận trọng khi xem xét, quyết định những dự án đầu tư đòi hỏi nguồn vốn ngân sách lớn trong điều kiện huy động vốn trên thị trường tài chính gặp nhiều khó khăn; ưu tiên chi cho những vấn đề an sinh xã hội... là giải pháp không chỉ trước mắt mà còn là lời giải lâu dài cho ”bài toán” bội chi ngân sách
PV. Nội chính