Để phục vụ cho việc xây dựng Dự án Luật Phòng, chống buôn bán người và Báo cáo đánh giá tác động của Luật, từ ngày 03/11 đến 14/11/2009, Bộ Tư pháp chủ trì tổ chức 4 Đoàn khảo sát liên ngành bao gồm đại diện của các cơ quan: Văn phòng Quốc hội (Vụ Tư pháp), Tòa án nhân dân tối cao (Viện Khoa học xét xử), Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (Viện khoa học kiểm sát, Vụ 1A), Bộ Công an (Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội, Cục Cảnh sát quản lý hành chính và trật tự xã hội), Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (Cục Phòng, chống tệ nạn xã hội; Vụ Pháp chế), Bộ Quốc phòng (Cục Phòng chống ma túy - Bộ Tư lệnh bộ đội biên phòng), Trung ương Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam (Ban Luật pháp - Chính sách).
Việc khảo sát được tiến hành tại 9 tỉnh/thành phố: Hà Nội, Nam Định, Hà Giang, Tuyên Quang, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Tháp và Cần Thơ. Tại các địa phương, Đoàn khảo sát đã làm việc trực tiếp với một số cơ quan như: Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Đồn Biên phòng, Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước, Cơ sở hỗ trợ nạn nhân,... để tìm hiểu tình hình diễn biến của tội phạm buôn bán người; thực trạng công tác điều tra, truy tố, xét xử tội phạm buôn bán người và thực trạng công tác bảo vệ, hỗ trợ, tái hóa nhập cộng đồng cho nạn nhân bị buôn bán tại địa phương.
Đồng thời, Đoàn khảo sát đã phối hợp với Sở Tư pháp các tỉnh/thành phố nêu trên tổ chức 01 tọa đàm tại trụ sở Sở Tư pháp với sự tham gia của đại diện Cơ quan điều tra, Toà án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân, Bộ đội biên phòng, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Mặt trận Tổ quốc, Hội Phụ nữ, Đoàn Luật sư, Hội Luật gia và một số phòng, ban thuộc Sở Tư pháp (Văn phòng, Phòng Xây dựng và thi hành văn bản quy phạm pháp luật, Phòng Phổ biến giáo dục pháp luật, Phòng Bổ trợ tư pháp, Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước,...). Tại tọa đàm, các đại biểu đã cùng nhau trao đổi, thảo luận về một số vấn đề cơ bản của Dự án Luật Phòng, chống buôn bán người, bao gồm:
- Một số vấn đề chung của Dự án Luật Phòng, chống buôn bán người (phạm vi điều chỉnh của Luật, các nguyên tắc phòng, chống buôn bán người; các hành vi bị nghiêm cấm; chính sách về phòng, chống buôn bán người; cơ chế đấu tranh phòng, chống tệ nạn buôn bán người; khái niệm “buôn bán người” và một số khái niệm có liên quan);
- Các biện pháp phòng ngừa buôn bán người;
- Vấn đề bảo vệ, hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng cho nạn nhân bị buôn bán;
- Trách nhiệm của cá nhân, gia đình, cơ quan, tổ chức trong đấu tranh phòng, chống buôn bán người;
- Quản lý nhà nước về phòng, chống buôn bán người;
- Hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống buôn bán người.
Bên cạnh việc khảo sát thực địa tại 9 địa phương, Bộ Tư pháp còn tổ chức lấy ý kiến của 5 loại đối tượng: quần chúng nhân dân; cán bộ làm công tác hoạch định chính sách; cán bộ làm công tác điều tra, truy tố, xét xử; cán bộ làm công tác hỗ trợ nạn nhân và nạn nhân về một số vấn đề chính của Dự án Luật Phòng, chống buôn bán người bằng phiếu khảo sát./.
Nguyễn Hải Anh, Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính