“Cái khó ló cái khôn”, với sáng kiến kiện toàn, mở rộng thành viên Ban Chỉ đạo 2 cấp tỉnh và huyện, công tác Thi hành án dân sự (THADS) trên địa bàn Hà Tĩnh đã đạt được những thành tích đáng kể. Hầu hết các vụ việc thi hành án phức tạp, tồn đọng kéo dài trên địa bàn đều được chỉ đạo giải quyết dứt điểm.
Mạnh dạn đề xuất thay đổi
Cục trưởng Cục THADS tỉnh Nguyễn Văn Cường cho biết, theo tinh thần Nghị định số 74/2009/NĐ-CP của Chính phủ, thành phần BCĐ bao gồm các ngành: Công an, Tòa án, MTTQ, Tư pháp, Tài chính, Tài nguyên - môi trường; do Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND cùng cấp làm Trưởng BCĐ, thủ trưởng cơ quan THADS làm Phó trưởng BCĐ. Tuy nhiên, sau một thời gian triển khai thực hiện, mô hình này đã bộc lộ một số hạn chế như chưa phát huy được tối đa vai trò của BCĐ cả 2 cấp, tỉnh và huyện; nhiều vụ việc liên quan đến một số ngành chức năng chưa tạo được sự phối hợp hiệu quả.
Trên cơ sở tổng kết, đánh giá vai trò của các cơ quan, tổ chức hữu quan trong việc thực hiện nhiệm vụ của từng thành viên trong BCĐ THADS, đầu năm 2010, Cục THADS tỉnh đã mạnh dạn tham mưu cho UBND tỉnh mở rộng thành viên BCĐ các cấp. Theo đó, thành phần BCĐ THADS tỉnh, ngoài các cơ quan được nghị định quy định, còn được bổ sung các ngành như: Ngân hàng Nhà nước, Kho bạc Nhà nước, Bảo hiểm XH, VKSND, Bộ CHQS tỉnh. Đây là những cơ quan có vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ thực hiện công tác THADS. Được sự chỉ đạo quyết liệt của BCĐ tỉnh, Cục THADS, đến hết năm 2010, các BCĐ THADS cấp huyện ở Hà Tĩnh cơ bản được kiện toàn, mở rộng thành phần tham gia và từng bước đi vào hoạt động hiệu quả.
Hầu hết các vụ việc phức tạp đều được giải quyết
Ngay bước đầu BCĐ THADS các cấp đi vào hoạt động đã cho thấy kết quả rõ nét. Đó là, cùng với việc ổn định tổ chức, xây dựng đội ngũ, BCĐ THADS các cấp đã làm tốt vai trò tham mưu giúp Chủ tịch UBND cùng cấp chỉ đạo việc phối hợp giữa các cơ quan có liên quan trong THADS một cách thống nhất, hiệu quả.
Kết quả nổi bật nhất phải kể đến đó là tập trung giải quyết hầu hết các vụ việc thi hành án phức tạp, tồn đọng kéo dài trên địa bàn. Chỉ trong vòng hơn 2 năm (2011 đến đầu năm 2013), BCĐ THADS cấp tỉnh đã chỉ đạo cơ quan THADS giải quyết dứt điểm 46 việc tồn đọng, với số tiền hơn 1, 2 tỷ đồng; BCĐ THADS 12 huyện, thành phố, thị xã đã chỉ đạo giải quyết xong 35 việc tồn đọng với số tiền gần 9 tỷ đồng. Trong đó có nhiều vụ việc kéo dài hàng chục năm qua, như các vụ: ông Trương Khôi, Trương Mười ở Quảng Ngãi phát sinh từ năm 1995, do khi cổ phần hóa Công ty xe khách đã bỏ quên khoản nợ phải thi hành án; chỉ đạo Cục THADS phối hợp với Ngân hàng Nhà nước xử lý 12 vụ việc liên quan đến tiền tệ tồn đọng từ năm 2001; chỉ đạo cơ quan Cảnh sát điều tra cung cấp căn cứ 10 việc liên quan đến tang vật trong các vụ án hình sự; chỉ đạo TAND tỉnh chuyển giao 24 bản án thất lạc để có căn cứ giải quyết các vụ việc tồn đọng từ năm 2004; chỉ đạo cơ quan thi hành án phối hợp với Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh xử lý các tang vật là vật liệu nổ tồn đọng nhiều năm qua… Qua đó, đã góp phần ổn định tình hình, tạo niềm tin trong quần chúng nhân dân.
Cùng với việc xử lý triệt để hầu hết các vụ việc tồn đọng nhiều năm, BCĐ THADS các cấp cũng đã chỉ đạo cơ quan THADS tập trung rà soát, kết hợp tổ chức thi hành án một cách hiệu quả. Theo số liệu từ Cục THADS tỉnh, trên cơ sở sự chỉ đạo của BCĐ, sự phối hợp hiệu quả từ phía các cấp, ngành và sự nỗ lực của đội ngũ cán bộ cơ quan THADS, năm 2012, toàn tỉnh đã thi hành xong 2.821/3.071 việc có điều kiện thi hành, đạt 91,86%, tăng 15% so với năm 2011; số tiền thu được gần 39 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 82,5%. Riêng những tháng đầu năm 2013, cả tỉnh thi hành xong 1.770 việc, tăng 271 việc so với cùng kỳ năm 2012, đạt tỷ lệ 78,7% và là một trong 3 tỉnh có tỷ lệ thi hành xong cao nhất cả nước.
Rõ ràng, mô hình tổ chức BCĐ THADS các cấp ở Hà Tĩnh theo hướng mở rộng thành viên BCĐ so với Nghị định 74/2009/NĐ-CP của Chính phủ đã được thực tiễn chứng minh là hoàn toàn đúng đắn và thực sự phát huy hiệu quả. Đó cũng là lý do để Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường đánh giá cao mô hình này trong chuyến thăm và làm việc với lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh gần đây./.
Nguyễn Văn Lý