Thực hiện chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật và Ban Chỉ đạo của Chính phủ về rà soát, xử lý vướng mắc trong hệ thống pháp luật, Bộ Tư pháp - Cơ quan thường trực của 2 Ban Chỉ đạo và các Bộ, ngành đang tập trung thực hiện mục tiêu “Năm 2025, cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những ‘điểm nghẽn’ do quy định pháp luật”. Quá trình triển khai nhiệm vụ này đảm bảo việc xác định đúng, xử lý kịp thời và dứt điểm các vướng mắc theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương và Thủ tướng Chính phủ, hướng tới hệ thống pháp luật đồng bộ, hiện đại.
Kỳ 4: Bộ Tư pháp khẳng định vai trò đầu mối trong rà soát, tháo gỡ vướng mắc thể chế
Nêu cao tinh thần khẩn trương, quyết liệt, trách nhiệm và hiệu quả
Là đơn vị thường trực, đầu mối tham mưu, giúp việc của Bộ Tư pháp trong thực hiện mục tiêu quan trọng trên, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản và Quản lý xử lý vi phạm hành chính (Bộ Tư pháp) Hồ Quang Huy đã chia sẻ với phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam về các công việc triển khai và một số kết quả chủ yếu đạt được trong thời gian qua.
Cục trưởng Hồ Quang Huy cho biết, Bộ Tư pháp là Cơ quan Thường trực của cả Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật và Ban Chỉ đạo của Chính phủ về rà soát, xử lý vướng mắc pháp luật. Bám sát chỉ đạo của Tổng Bí thư, Thủ tướng Chính phủ và Lãnh đạo Bộ Tư pháp, thời gian qua, Cục Kiểm tra văn bản và Quản lý xử lý vi phạm hành chính đã chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan để tham mưu, tổ chức triển khai công tác này với tinh thần khẩn trương, quyết liệt, trách nhiệm và hiệu quả, nhằm hoàn thành mục tiêu mà Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị đã đề ra. Khối lượng công việc là rất lớn, yêu cầu chất lượng rất cao, nhiều nội dung phức tạp, liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực, trong khi thời gian thực hiện lại rất khẩn trương.
Trên cơ sở hướng dẫn, đôn đốc và phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương, hiệp hội và doanh nghiệp, ngày 2/8/2025, Đảng ủy Bộ Tư pháp đã kịp thời có Báo cáo số 76-BC/ĐU gửi Ban Chỉ đạo Trung ương về kết quả rà soát và đề xuất giải pháp xử lý.
Để triển khai kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Phiên họp chuyên đề của Ban Chỉ đạo, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Văn phòng Chính phủ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch chỉ đạo các Bộ, ngành thực hiện (Quyết định số 125/QĐ-BCĐRSTCTHXLVMHTPL ngày 8/9/2025). Tiếp đó, ngày 20/9/2025, Cục đã báo cáo Ban Chỉ đạo của Chính phủ tại Phiên họp thứ 6 để cho ý kiến về phương án xử lý chi tiết đối với kết quả rà soát. Quá trình này đảm bảo việc xác định đúng, xử lý kịp thời và dứt điểm các vướng mắc theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương và Thủ tướng Chính phủ.
Ông Hồ Quang Huy nhấn mạnh, các nguyên tắc cốt lõi được quán triệt là bám sát thực tiễn, tập trung giải quyết những vấn đề đang cản trở sự phát triển. Tháo gỡ vướng mắc thể chế để chuyển đổi từ nền hành chính quản lý sang kiến tạo phát triển, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm. Kiên quyết cắt giảm thủ tục hành chính rườm rà, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực và tăng cường giám sát, nâng cao năng lực thực thi của mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản và Quản lý xử lý vi phạm hành chính Hồ Quang Huy.
Cùng với đó, các Bộ, ngành phải tiếp tục hoàn thiện kết quả rà soát, không bỏ sót vấn đề, xác định cụ thể phương án và lộ trình xử lý. Phải chủ động xử lý dứt điểm các vướng mắc thuộc thẩm quyền để tạo cơ sở cho các địa phương hoàn thành việc xử lý văn bản của mình trước tháng 6/2026.
Đối với các vướng mắc thuộc thẩm quyền của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, cơ quan phải chủ động phối hợp, báo cáo, đề xuất cơ quan có thẩm quyền xử lý dứt điểm. Tham mưu bổ sung các dự án luật vào Chương trình lập pháp năm 2025, thông qua tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV để giải quyết ngay các vấn đề cấp bách.
Đến nay, trên cơ sở tổng hợp báo cáo của các Bộ, ngành, Bộ Tư pháp đã hoàn thiện Báo cáo của Đảng ủy Bộ Tư pháp để gửi Ban Chỉ đạo Trung ương xem xét, chỉ đạo.
Tăng cường truyền thông, lan tỏa kết quả rà soát, hoàn thiện pháp luật
Qua nắm bắt tình hình, kết quả thực hiện tại các Bộ, ngành, ông Hồ Quang Huy cho hay, các Bộ, cơ quan liên quan đã khẩn trương nghiên cứu, bám sát chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Chương trình công tác năm 2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật; Kế hoạch của Ban Chỉ đạo của Chính phủ về thực hiện kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm - Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương, kết luận của Thủ tướng Chính phủ - Trưởng Ban Chỉ đạo rà soát và tổ chức thực hiện việc xử lý vướng mắc trong hệ thống pháp luật (tại Phiên họp thứ 6 của Ban Chỉ đạo) để tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ.
Báo cáo của các Bộ, cơ quan (gồm cả TANDTC và VKSNDTC) về kết quả thực hiện các nhiệm vụ cho thấy: Tổng số phản ánh, kiến nghị về khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật là 2.088. Trong đó có: 787 nội dung phản ánh, kiến nghị được xác định có khó khăn, vướng mắc cần xử lý; 1.300 nội dung phản ánh, kiến nghị được xác định là không phải khó khăn, vướng mắc (trong đó có 1.295 phản ánh, kiến nghị cần trả lời, công khai trên cổng thông tin điện tử của Bộ, cơ quan và trên Cổng Pháp luật quốc gia (https://phapluat.gov.vn/).
Cũng theo ông Hồ Quang Huy, các Bộ, cơ quan ngang Bộ đã chủ trì, phối hợp với thành viên Ban Chỉ đạo của Chính phủ, các cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan chỉ đạo hoàn thiện kết quả rà soát, bảo đảm xác định chính xác nội dung các khó khăn, vướng mắc để có phương án xử lý đối với từng vướng mắc cụ thể; đồng thời thực hiện trả lời, công khai ý kiến chính thức của Bộ, ngành về các nội dung kiến nghị, phản ánh đã được các Bộ, cơ quan nhất trí là không phải khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật trên Cổng thông tin điện tử của Bộ, cơ quan, Cổng Pháp luật quốc gia để các tổ chức, cá nhân kiến nghị được biết.
Qua theo dõi của Bộ Tư pháp cho thấy: Tổng số nội dung cần thực hiện trả lời, đăng tải công khai là 1.295 nội dung, trong đó có 1.174/1.295 nội dung đã được các Bộ, cơ quan trả lời (chiếm 90,7%). Như vậy, phần lớn các Bộ, cơ quan đã hoàn thành việc trả lời phản ánh, kiến nghị. Quá trình thực hiện, có một số phản ánh, kiến nghị chưa thống nhất ý kiến giữa Bộ Tư pháp với các Bộ, cơ quan liên quan, Bộ Tư pháp đã tổ chức họp với các Bộ, cơ quan liên quan để trao đổi, thảo luận, thống nhất đối với từng nội dung cụ thể để hoàn thiện kết quả rà soát và đề xuất phương án xử lý.
Đến thời điểm hiện tại, đã có 57/787 nội dung hoàn thành việc xử lý (đạt 7,24%); 730/787 nội dung đang thực hiện việc xử lý (chiếm 92,76 %). Như vậy, số lượng các nội dung đã hoàn thành việc xử lý chưa nhiều; phần lớn các nội dung đang được các Bộ, cơ quan nghiên cứu, xử lý (tập trung nhiều ở các Bộ quản lý đa ngành, với số lượng các nội dung cần xử lý lớn như: Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ; Bộ Công an...), gắn với Chương trình lập pháp dự kiến trình Quốc hội khóa XV xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025).
Các kết quả đạt được bước đầu nêu trên là rất quan trọng. Để hoàn thành mục tiêu cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những “điểm nghẽn” do quy định pháp luật trong năm 2025, tạo cơ sở để hoàn thiện hệ thống pháp luật trước ngày 1/3/2027, thời gian tới, các Bộ, ngành và các cơ quan có liên quan sẽ còn nhiều nội dung cần quan tâm thực hiện.
Đại diện đơn vị tham mưu, Cục trưởng Hồ Quang Huy đề xuất, tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương và Chính phủ, tập trung hơn nữa việc ưu tiên bố trí nguồn lực để đẩy nhanh tiến độ xử lý các vướng mắc, bất cập theo phương án, lộ trình xử lý đã được đề xuất. Nghiên cứu, sử dụng kết quả rà soát văn bản đã thực hiện trong thời gian qua để làm dữ liệu đầu vào trong việc xây dựng văn bản QPPL và xử lý các khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.
“Quá trình xử lý cần đặc biệt quán triệt các Nghị quyết có ý nghĩa nền tảng do Trung ương ban hành là: Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Nghị quyết số 59-NQ/TW ngày 24/01/2025 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới, Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 04/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân”, ông Hồ Quang Huy lưu ý.
Trường hợp cần thiết, theo ông Huy, nên tham mưu sử dụng cơ chế tại Nghị quyết số 206/2025/QH15 ngày 24/6/2025 của Quốc hội về cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật để giải quyết, tháo gỡ kịp thời các “điểm nghẽn”, “nút thắt” thể chế, đặc biệt là trong các lĩnh vực tài chính, đầu tư, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, các nội dung liên quan đến đảm bảo thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Đối với các dự án luật cần có thời gian nghiên cứu, đề xuất đưa vào Chương trình lập pháp năm 2026 bảo đảm mục tiêu hoàn thiện hệ thống pháp luật đáp ứng yêu cầu xử lý các văn bản chịu sự tác động do sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước.
Đồng thời, chú trọng, nâng cao hiệu quả công tác hướng dẫn áp dụng pháp luật và tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để các cơ quan, địa phương, tổ chức, cá nhân hiểu, áp dụng thống nhất quy định pháp luật. Đáng chú ý, vị Cục trưởng gợi ý, nên chủ động phối hợp với các cơ quan báo chí, truyền thông để tăng cường truyền thông, lan tỏa về kết quả rà soát, đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật và kết quả hoàn thiện pháp luật để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật.
(còn tiếp)
T.Quyên - H.Mây - P.Mai - H.Giang