Ngày 25/9, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đã chủ trì cuộc họp với Cục Bổ trợ tư pháp và một số đơn vị có liên quan về rà soát dự án Luật Giám định tư pháp (sửa đổi). Thứ trưởng Phan Chí Hiếu cùng dự.
Tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám định tư pháp
Báo cáo tại cuộc họp, Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp Lê Xuân Hồng cho biết, về kết quả cuộc họp thẩm tra, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cơ bản tán thành việc sửa đổi Luật Giám định tư pháp (GĐTP) nhằm tiếp tục thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về cải cách tư pháp, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động GĐTP và công tác quản lý nhà nước về GĐTP; khắc phục những hạn chế, bất cập trong thực tiễn thi hành Luật GĐTP.
Hồ sơ dự án Luật được trình theo trình tự, thủ tục rút gọn và đã đầy đủ tài liệu theo quy định tại điểm c khoản 5 Điều 51 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tại cuộc họp thẩm tra, các đại biểu tập trung cho ý kiến đối với 04 nội dung còn có ý kiến khác nhau của dự thảo Luật và một số nội dung khác tại dự thảo Luật. Cụ thể là: bổ nhiệm, miễn nhiệm giám định viên tư pháp; lĩnh vực giám định pháp y thương tích tại địa phương; mở rộng phạm vi lĩnh vực xã hội hóa GĐTP tại Văn phòng GĐTP; cơ chế thanh toán chi phí GĐTP.
Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp Lê Xuân Hồng báo cáo tại cuộc họp.
Ngoài ra, còn một số ý kiến đối với các điều khoản cụ thể của dự thảo Luật như: giữ nguyên quy định tiêu chuẩn về sức khỏe đối với người được đề nghị bổ nhiệm giám định viên tư pháp, công nhận người GĐTP theo vụ việc; không quy định trường hợp đương nhiên miễn nhiệm giám định viên tư pháp sau khi nghỉ hưu, nghỉ việc; rà soát trường hợp không được bổ nhiệm giám định viên tư pháp để phù hợp với dự thảo Luật Lý lịch tư pháp…
Nghiên cứu kỹ lưỡng khi đề xuất mở rộng xã hội hóa
Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Phan Chí Hiếu thống nhất với phương án giữ nguyên quy định về thẩm quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm giám định viên tư pháp như dự thảo Luật. Theo Thứ trưởng, việc này không chỉ nhằm khắc phục tình trạng chậm trễ của cơ quan quản lý trong quá trình bổ nhiệm, miễn nhiệm mà còn có nhiều lợi thế khác.
Thứ trưởng Phan Chí Hiếu phát biểu tại cuộc họp.
Việc giao thẩm quyền cho các Bộ, ngành phù hợp với chức năng quản lý nhà nước của từng lĩnh vực, gắn chặt với quản lý chuyên môn và thuận lợi cho việc quản lý công chức, viên chức, cán bộ theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức. Tuy nhiên, Thứ trưởng lưu ý cần thiết kế điều khoản chuyển tiếp chặt chẽ, tránh phát sinh vướng mắc khi thay đổi thẩm quyền giữa các Bộ, ngành sau khi luật có hiệu lực.
Về giám định pháp y thương tích tại địa phương, Thứ trưởng Phan Chí Hiếu đề nghị Cục Bổ trợ tư pháp tiếp tục phân tích khách quan, toàn diện các phương án, nêu rõ ưu điểm, hạn chế, tác động thực tiễn của từng lựa chọn để cung cấp đầy đủ thông tin trình Quốc hội xem xét, quyết định. Thứ trưởng nhấn mạnh, cần làm rõ cơ sở pháp lý và năng lực chuyên môn của các tổ chức được giao nhiệm vụ, đồng thời xây dựng lập luận chặt chẽ nhằm bảo đảm tính thuyết phục và khả thi của phương án được chọn.
Đối với mở rộng xã hội hóa trong lĩnh vực GĐTP, Thứ trưởng Phan Chí Hiếu nhấn mạnh cần tận dụng các nội dung tại Nghị quyết số 27-NQ/TW về tiếp tục xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới và các kết luận của lãnh đạo Đảng, Nhà nước để tăng cường xã hội hóa một số hoạt động GĐTP. Về cơ chế tính chi phí GĐTP, Thứ trưởng thống nhất giữ nguyên như dự thảo Luật.
Bên cạnh đó, Thứ trưởng Phan Chí Hiếu đề nghị làm rõ hơn khái niệm “GĐTP”; đồng thời nhấn mạnh nguyên tắc độc lập về chuyên môn của giám định viên, nhất là với các trường hợp giám định bắt buộc, nhằm bảo đảm tính khách quan của kết luận giám định.
Về chính sách khuyến khích xã hội hóa, Thứ trưởng đề xuất nghiên cứu quy định ưu đãi thuế rõ ràng, tránh tình trạng quy định quá chung chung khiến khó thúc đẩy xã hội hóa. Đồng thời, Thứ trưởng yêu cầu rà soát, quy định thống nhất về hình thức tổ chức Văn phòng GĐTP, phân biệt rõ mô hình một người hay nhiều người hành nghề, bảo đảm đồng bộ với các luật về nghề bổ trợ tư pháp khác.
Thứ trưởng Phan Chí Hiếu cũng lưu ý rà soát kỹ điều khoản chuyển tiếp để xử lý kịp thời tình huống thay đổi thẩm quyền bổ nhiệm, miễn nhiệm, cũng như các vấn đề phát sinh trong quá trình tổ chức và quản lý hoạt động GĐTP.
Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu kết luận cuộc họp.
Phát biểu kết luận cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh yêu cầu ngay sau phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Tư pháp phải nhanh chóng hoàn thiện báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến; làm rõ tiến độ, cách thức tiếp thu, giải trình từng vấn đề được đặt ra, đặc biệt liên quan đến định giá tài sản, GĐTP.
Cơ bản thống nhất với ý kiến của Thứ trưởng Phan Chí Hiếu, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh yêu cầu các đơn vị bổ sung lập luận, căn cứ thực tiễn và số liệu định lượng trong báo cáo giải trình, nhất là nội dung giám định pháp y thương tích tại địa phương.
Bộ trưởng cũng lưu ý phải nghiên cứu kỹ lưỡng khi đề xuất mở rộng xã hội hóa trong các lĩnh vực nhạy cảm như thông tin, truyền thông; làm rõ tính độc lập chuyên môn của tổ chức, cá nhân giám định để bảo đảm kết quả không bị can thiệp; đồng thời rà soát kỹ các quy định về bổ nhiệm, miễn nhiệm, điều khoản chuyển tiếp, miễn thuế để bảo đảm tính khả thi và thống nhất.
Bộ trưởng giao Thứ trưởng Phan Chí Hiếu trực tiếp cùng các đơn vị rà soát, hoàn thiện dự thảo Luật trước khi trình Quốc hội. Riêng báo cáo sơ bộ tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cần hoàn thành ngay sau phiên họp diễn ra để kịp gửi tới Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách vào đầu tháng 10, bảo đảm thông tin kịp thời và đầy đủ.
Châu Dương