Được kinh doanh, được làm ngoài giờ, nhưng làm thế nào để hài hòa giữa “việc công, việc tư” là điều mà phần lớn thường vụ Quốc hội băn khoăn khi cho ý kiến vào dự án luật nói trên trong ngày hôm qua.
Lo ngại “chảy máu” chất xám
Vấn đề này thể hiện trong điều 11 Dự thảo Luật Viên chức. Ông Nguyễn Văn Thuận, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết, nhiều ý kiến trong thường trực Ủy ban đề nghị trong điều kiện đổi mới về cơ chế quản lý thì vấn đề này cần được tiếp tục nghiên cứu. Bởi lẽ, làm việc ngoài giờ là quyền của viên chức, giúp họ sử dụng tối đa năng lực chuyên môn, mang lại lợi ích cho bản thân và xã hội, điều này cũng phù hợp với Bộ luật Lao động hiện hành.
Tuy nhiên, theo ông Thuận để giải quyết những bất cập trong thực tiễn quản lý, sử dụng viên chức hiện nay Dự thảo Luật cần có cơ chế đánh giá, quản lý viên chức một cách có hiệu quả.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa giáo dục thanh thiếu niên và nhi đồng Quốc hội Đào Trọng Thi nhất trí: nên quy định viên chức được làm việc ngoài giờ, nhưng không nên cho họ tham gia điều hành, quản lý cơ sở ngoài công lập. Chia sẻ với ông Thuận, ông Thi cũng băn khoăn chuyện nếu để công chức ra ngoài làm thì có đảm bảo thời gian làm việc nhà nước không. Liệu có tình trạng “mượn danh” cơ quan nhà nước ra ngoài làm việc cá nhân không? Ông Thi đề nghị cần có quy định đảm bảo viên chức phải hoàn thành số lượng và chất lượng công việc và có hình thức xử lý nếu vi phạm.
Phó Chủ tịch Quốc hội Huỳnh Ngọc Sơn cũng tỏ rõ sự lo ngại trước thực tế chất xám của viên chức đang “chảy” ra ngoài ngày một nhiều. Có người lên tới cương vị Phó giám đốc Sở vẫn “dứt áo ra đi”. “Khi Luật này có hiệu lực chúng ta phải tính đến chuyện viên chức bỏ cơ sở công lập ồ ạt ra ngoài làm ăn. Điều đó đồng nghĩa ta không thể tuyển dụng, thu hút những người giỏi. Không có nhân viên giỏi, tất không có cán bộ giỏi”. Phó Chủ tịch nhấn mạnh.
Chung ý kiến, Trưởng ban dân nguyện Trần Thế Vượng cho rằng Dự thảo luật chưa tách bạch rõ ràng về nhiệm vụ giữa đơn vị sự nghiệp công với cơ quan công quyền. Thực tế, viên chức Nhà nước làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập có cơ hội thu nhập cao hơn so với cán bộ công chức Nhà nước, dù có thể trình độ chuyên môn ngang nhau.
Luật Viên chức ra đời sẽ có tác động tác động trực tiếp đến hơn 1,6 triệu viên chức. Tuy nhiên, nhiều thường vụ đồng ý với nhận định của Ủy ban Pháp luật Quốc hội: nhiều quy định của dự thảo được xây dựng trên cơ sở mô phỏng những quy định tương ứng của Luật Cán bộ, công chức trong khi thực tế, tuy đội ngũ cán bộ công chức và đội ngũ viên chức Nhà nước đều là nguồn nhân lực công, nhưng điểm khác nhau cơ bản là đội ngũ cán bộ, công chức trong hoạt động luôn gắn với thực thi công vụ, gắn với quyền lực Nhà nước, còn đội ngũ viên chức hoạt động nhằm đáp ứng yêu cầu cung cấp dịch vụ công cho xã hội.
Đừng trông chờ vào “lòng hảo tâm”
Cùng ngày, cho ý kiến vào dự án Luật Người khuyết tật, nội dung được nhiều thường vụ quan tâm là vấn đề tạo việc làm cho đối tượng này.
Theo báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý của Ủy ban thường vụ Quốc hội, vấn đề này hiện đang có hai ý kiến khác nhau. Thứ nhất đồng ý với dự thảo Luật, đó là quy định chính sách khuyến khích doanh nghiệp nhận người khuyết tật vào làm việc. Ý kiến thứ hai cho rằng quy định khuyến khích như dự thảo Luật là một “bước lùi” so với chính sách của Pháp lệnh về người tàn tật và pháp luật lao động hiện hành. Ý kiến này cho rằng nếu chỉ trông chờ vào “lòng hảo tâm” của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp thì cơ hội có được việc làm của người khuyết tật sẽ rất khó khăn, vì đa số người khuyết tật có trình độ thấp, phần lớn chưa qua đào tạo nghề, việc bố trí việc làm cho người khuyết tật làm tăng chi phí, nên dù có chính sách khuyến khích, chính sách hỗ trợ, nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp vẫn không muốn nhận người khuyết tật vào làm việc. Do đó, nên quy định trách nhiệm tuyển dụng (bắt buộc) một tỷ lệ nhất định người khuyết tật vào làm việc, cơ chế khuyến khích tuyển dụng, sử dụng, cơ chế tạo lập nguồn tài chính để giải quyết việc làm cho người khuyết tật.
Ngoài việc quy định chính sách khuyến khích chung, Luật cần quy định trách nhiệm tuyển dụng một tỷ lệ nhất định người khuyết tật vào làm việc, đồng thời xây dựng Quỹ giải quyết việc làm cho người khuyết tật do các đơn vị không nhận đủ tỷ lệ lao động là người khuyết tật đóng góp.
Do còn những ý kiến khác nhau, Uỷ ban thường vụ Quốc hội đề xuất 2 phương án trình Quốc hội xem xét, quyết định.
Thu Hằng
| Quyền của viên chức về hoạt động kinh doanh và làm việc ngoài giờ: - Được hoạt động nghề nghiệp ngoài thời gian làm việc, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. - Được ký hợp đồng vụ, việc với các cơ quan, tổ chức khác mà pháp luật không cấm nhưng phải hoàn thành nhiệm vụ được đơn vị sự nghiệp giao. - Được tham gia góp vốn, thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh và doanh nghiệp tư nhân, hợp tác xã, bệnh viện tư, trường học tư và tổ chức nghiên cứu khoa học tư theo quy định của Chính phủ (Điều 11 Dự thảo Luật viên chức) |