Ngày 25/10, trong khuôn khổ Dự án JICA Nhật Bản, Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo góp ý báo cáo rà soát, đánh giá quy định của Nghị định số 66/2008/NĐ-CP của Chính phủ về hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Vụ trưởng Vụ Pháp luật dân sự kinh tế (Bộ Tư pháp) Nguyễn Thanh Tú dẫn chứng lại vụ thua kiện vô cùng đáng tiếc hơn 10 năm trước của Vietnam Airlines (VNA). Trong đó lưu ý đến sự chủ quan của VNA đã không tham dự phiên xử của tòa án Roma theo đơn khởi kiện của nguyên đơn, dẫn đến hậu quả từ số tiền yêu cầu thanh toán ban đầu chỉ vài chục nghìn USD đến phán quyết cuối cùng đã thua kiện, phải trả lên đến hơn 5,2 triệu euro. Qua đây, ông Tú nhấn mạnh vai trò của Nghị định 66 với tư cách là cơ sở pháp lý đầu tiên và quan trọng quy định về công tác HTPL cho doanh nghiệp. Sau gần 10 năm thi hành Nghị định 66 đã góp phần nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật và sử dụng dịch vụ pháp lý của doanh nghiệp.
 |
 |
Tuy nhiên, theo ông Tú, công tác HTPL cho doanh nghiệp còn rất nhiều bất cập như việc triển khai Nghị định 66 còn mang tính hình thức có sự trùng lặp các hoạt động HTPL giữa các bộ với nhau, giữa các đơn vị trong cùng 1 bộ; kinh phí còn dàn trải, chưa tập trung. Đáng chú ý mặc dù thuộc top 5 trong số 30 chương trình hỗ trợ cho doanh nghiệp nhưng hiệu quả của công tác HTPL cũng chỉ được doanh nghiệp “chấm điểm” đạt mức khá và trung bình…
Ông Tú hy vọng, những bất cập này sẽ có giải pháp tháo gỡ, định hướng trong thời gian tới để đảm bảo thực thi chế định HTPL cho doanh nghiệp tại Điều 14 Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Một định hướng được ông Tú đưa ra là chuyển hỗ trợ trực tiếp sang hỗ trợ gián tiếp thông qua hiệp hội, các tổ chức trung gian, hành nghề luật sư.
Từ thực tiễn giải quyết những kiến nghị của doanh nghiệp, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế xã hội tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Phương Bắc cũng nêu ví dụ về một vụ việc cụ thể của doanh nghiệp mà 3 Sở, ngành tham gia trả lời đều có lý song vẫn không gỡ được vướng mắc của doanh nghiệp. Nắm bắt được hạn chế của các hình thức HTPL hiện hành, Bắc Ninh đã áp dụng sáng kiến HTPL cho doanh nghiệp gắn với cải thiện môi trường kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp ở Bắc Ninh – mô hình “Bác sỹ doanh nghiệp”.
Đây là văn phòng độc lập với các cơ quan quản lý nhà nước, do Viện ông Bắc vận hành, có chức năng tư vấn, chẩn đoán, đề xuất với chính quyền tỉnh về phương án phối hợp, đôn đốc giải quyết dứt điểm, nâng cao hiệu quả trong việc giải quyết kiến nghị, khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện pháp luật của doanh nghiệp phát sinh trên địa bàn tỉnh. Điểm lại một số kết quả hoạt động của “Bác sỹ doanh nghiệp”, ông Bắc đúc rút, dù hỗ trợ theo hình thức nào thì việc phản ánh hoặc gửi kiến nghị không chỉ để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp mà còn góp phần quan trọng vào cải thiện môi trường kinh doanh tỉnh Bắc Ninh thân thiện, an toàn và minh bạch hơn.
 |
 |
Thẳng thắn chỉ ra những hạn chế trong thi hành Nghị định 66 nhưng nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp luật dân sự kinh tế Dương Đăng Huệ đánh giá cao những thành quả đạt được qua gần 10 năm triển khai Nghị định 66. Theo ông Huệ, từ khi có Nghị định 66, bên cạnh các hỗ trợ khác thì HTPL là một trong các nội dung hỗ trợ của Nhà nước đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa. Công tác HTPL được quan tâm thực hiện tương đối rộng khắp trên toàn các cơ quan Trung ương, 63 tỉnh thành, đp ứng được phần nào yêu cầu HTPL của doanh nghiệp. Cũng từ vụ việc của VNA, ông Huệ cảm nhận nhiều doanh nghiệp đã thực sự coi tri thức pháp luật là phương tiện để thành công trên thương trường.
 |
 |
Ông Huệ đề nghị tới đây phải làm rõ được khái niệm về HTPL trong Nghị định quy định về chế định này nhằm hướng dẫn quy định tại Điều 14 của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Ngoài ra, cần nghiên cứu xem xét các hình thức HTPL hiện có đã đủ chưa, nếu không cần thiết thì không tiếp tục quy định như theo ông Huệ hình thức tiếp nhận ý kiến của doanh nghiệp không phải là hình thức hỗ trợ; hay thực hiện quy định của Điều 10 Nghị định 66, trong trường hợp nhiều cách hiểu khác nhau thì cơ quan nhà nước phải trả lời cho doanh nghiệp như thế nào. Đặc biệt, ông Huệ cho rằng, phải thống nhất nhận thức của lãnh đạo các cơ quan, đơn vị về công tác HTPL, tránh tình trạng mức độ triển khai công tác này phụ thuộc vào ý chí chủ quan của từng lãnh đạo.
H.Thư