Tại Mỹ, ngày 5/2/1958, lần đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ, Tổng thống Dwight D.Eisenhower đã tuyên bố lấy ngày 1/5 hàng năm làm “Ngày Pháp luật” ở Mỹ với tuyên bố: “Theo ý nghĩa thực tế, trên thế giới không còn có một sự lựa chọn giữa các lực lượng vũ trang và luật pháp. Nếu nền văn minh là để tồn tại, nó phải lựa chọn các qui định của luật pháp”. Trong ngày này, các luật gia, luật sư và các hiệp hội nghề nghiệp về luật tổ chức nhiều hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật trong cộng đồng nhằm tăng cường hơn nhận thức của nhân dân, học sinh, sinh viên về vị trí, vai trò tối thượng, không thể thay thế của Hiến pháp, pháp luật trong đời sống kinh tế, chính trị, xã hội, đặc biệt là về các giá trị tự do, dân chủ, công lý, công bằng.
Ở Ba Lan, Ngày Hiến pháp 3/5 là ngày nghỉ lễ hàng năm của đất nước, ghi dấu sự kiện Hiến pháp Ba Lan được ban hành và có hiệu lực từ ngày 3/5/1791. Đó là hiến pháp đầu tiên trong lịch sử hiện đại châu Âu và thứ hai trên thế giới, sau Hiến pháp Mỹ. Ngày Hiến pháp là một phần của mùa lễ hội Majówk ( Lễ hội Tháng 5- PV). Nó được tổ chức tưng bừng với các cuộc diễu hành quân sự, các buổi hòa nhạc mùa xuân và những buổi dã ngoại gia đình. Nhiều người cũng tập trung tại đài tưởng niệm các Chiến sĩ Vô danh (Grob Nieznanego Żołnierza) tại Quảng trường Piłsudski ở Warsaw. Ngày Hiến pháp là một ngày lễ chính thức ở Ba Lan, vì vậy hầu hết các trường học, ngân hàng, văn phòng chính phủ và doanh nghiệp tư nhân đều đóng cửa để tổ chức các hoạt động kỷ niệm.
(đài tưởng niệm các Chiến sĩ Vô danh (Grob Nieznanego Żołnierza) tại Quảng trường Piłsudski ở Warsaw)
Tại Na Uy, Ngày Hiến pháp 17/5 cũng là Ngày Quốc khánh bởi Hiến pháp Na Uy ban hành ngày 17/5/1814 đã tuyên bố Na Uy là một quốc gia độc lập. Bởi vậy, Ngày Hiến pháp không những được tổ chức tưng bừng ở trong nước mà còn được các cộng đồng người Na Uy ở khắp nơi trên thế giới ăn mừng, kỷ niệm. Vào ngày này, người dân Na Uy ăn mặc trang phục lễ hội đổ ra đường diễu hành trên các tuyến phố và hướng về Cung điện Hoàng gia. Các em học sinh với cờ, biểu ngữ trên tay vừa đi vừa hát quốc ca cùng các ban nhạc tạo nên một không khí vô cùng sôi động.
(Người dân Na Uy xuống đường diễu hành trong Ngày Hiến pháp)
Ở Nga, Ngày Hiến pháp là ngày 12/12. Vào ngày này năm 1993, dự thảo Hiến pháp Liên bang Nga được thông qua và chính thức có hiệu lực thi hành vào ngày 25/12/1993, thay thế cho Hiến pháp của Liên Xô trước đây. Cũng từ năm 1993, Ngày Hiến pháp trở thành một ngày Lễ chính thức ở Liên bang Nga. Vào ngày này, cùng với các hoạt động kỷ niệm, Tổng thống Liên bang Nga thường có 1 bài phát biểu trên các phương tiện thông tin đại chúng nhấn mạnh vai trò của Hiến pháp và trách nhiệm của mỗi người dân đối với đất nước.
Tại Tây Ban Nha, Ngày Hiến pháp 6/12 hàng năm là ngày kỷ niệm sự kiện Hiến pháp được ban hành vào ngày 6/12/1978, đánh dấu một bước quan trọng trong quá trình chuyển đổi để trở thành một quốc gia quân chủ lập hiến. Người ta còn xây dựng một đài tưởng niệm tại Thủ đô Madrid để kỷ niệm Hiến pháp Tây Ban Nha năm 1978. Trước ngày nghỉ lễ quốc gia này, các trường học thường bố trí các tiết học để học sinh tìm hiểu về Hiến pháp. Hạ viện còn có chương trình mời đại diện học sinh trung học đến đọc Hiến pháp tại tòa nhà Quốc hội. Các Tòa nhà Quốc hội cũng mở trong cửa 1 – 2 ngày và tổ chức các bữa tiệc nhẹ cho công chúng vào tham quan.
(Đài tưởng niệm Hiến pháp Tây Ban Nha năm 1978 tại Thủ đô Madrid)
Tại Mexico, Ngày Hiến pháp được tổ chức vào ngày 5/2, kỷ niệm sự kiện Hiến pháp Mexico được ban hành vào ngày 5/2/1917. Ngày Hiến pháp là một trong những ngày lễ lớn ở Mexico. Tất cả các cơ quan, trường học và hầu hết các doanh nghiệp đều đóng cửa vào ngày này. Trên khắp đất nước Mexico, người ta tổ chức các cuộc diễu hành lớn, các lễ hội và các buổi hòa nhạc. Điều đặc biệt là rượu bị cấm bán trong vòng 3 ngày trước Ngày Hiến pháp và người dân Mexico thường tặng quà nhau trong dịp lễ trọng đại này.
Ở Canada, Ngày Pháp luật là một sự kiện quốc gia kỷ niệm việc ký kết Hiến chương về các quyền và tự do của Canada vào năm 1983. Đây là một sáng kiến của Hiệp hội Luật sư Canada và được tổ chức hàng năm vào ngày 17/4.
Tại Thái Lan, Ngày Hiến pháp được tổ chức hàng năm vào ngày 10 tháng 12, kỷ niệm sự ra đời của chế độ quân chủ lập hiến của đất nước. Ngày Hiến pháp được tổ chức rất nhộn nhịp ở khắp nơi trên đất nước Thái Lan. Chân dung của các vị vua Thái Lan được hiển thị với sự tôn kính và niềm tự hào trong toàn vương quốc. Từ các tòa nhà của chính phủ cho đến các tòa nhà cao tầng, nhà ở của người dân đều treo cờ tổ quốc và rực rỡ ánh sáng của đèn điện các màu sắc. Nhà nước cũng tổ chức mít tinh, diễu hành quân sự và dân sự, cùng với các màn pháo hoa ngoạn mục trong ngày này.
(Tượng đài Dân chủ ở Thái Lan rực rỡ ánh đèn trong Ngày Hiến pháp)
Ở Hàn Quốc, Ngày Hiến pháp là một ngày lễ quốc gia, được tổ chức hàng năm vào ngày 17/7, kỷ niệm sự kiện Hiến pháp Hàn Quốc được thông qua ngày 17/7/1948. Vào ngày ngày, các hoạt động đặc biệt thường được tổ chức như Lễ Mít tinh có sự tham dự của những người đứng đầu đất nước, người dân được nghỉ làm và mọi nhà đều treo cờ tổ quốc. Các cuộc thi Maratong cũng được tổ chức thu hút sự tham gia của đông đảo người dân. Các vận động viên chạy đua đường dài trên các đường phố của Hàn Quốc như một dấu hiệu của sự đoàn kết và tôn trọng đối với ngày lễ quốc gia này.
Hồng Thúy
